“Από πού μας έχει έρθει η τρελή ιδέα ότι προκειμένου να κάνουμε τα παιδιά να φέρονται καλύτερα, πρέπει πρώτα να τα κάνουμε να αισθανθούν χειρότερα;”
— Jane Nelsen, Positive Discipline
Εάν είστε γονείς, εκπαιδευτικοί, φροντιστές παιδιών, η θετική διαπαιδαγώγηση μπορεί να σας δώσει εργαλεία για να αντιμετωπίσετε καθημερινές προκλήσεις στο σπίτι ή την τάξη. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να χτίσετε υγιείς, χαρούμενες και θετικές σχέσεις.
Τι είναι όμως η θετική διαπαιδαγώγηση;
Ανάμεσα στον υπερβολικό έλεγχο (αυστηρότητα) και στην υπερβολική ανεκτικότητα (απεριόριστες επιλογές) υπάρχει η θετική διαπαιδαγώγηση που βασίζεται στην κατανόηση ότι όταν ένα παιδί αντιμετωπίζεται με σεβασμό, μέσα σε γεμάτα αγάπη, ηλικιακά κατάλληλα όρια, θα αναπτύξει μια συνείδηση καθοδηγούμενη από τη δική του εσωτερική πειθαρχία και ενσυναίσθηση για τους άλλους. Σκεφτείτε ότι τα παιδιά είναι πιο πρόθυμα να ακολουθήσουν τους κανόνες στους οποίους έχουν τα ίδια συμβάλει στη διαμόρφωσή τους.
Μέσα από τη θετική προσέγγιση στη διαπαιδαγώγηση σας θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε τις καθημερινές προκλήσεις, καθώς θα βοηθάτε τα παιδιά σας να γίνονται αποτελεσματικά στη λήψη αποφάσεων, να έχουν υγιή εικόνα για τον εαυτό τους, να μαθαίνουν να είναι ενεργά μέλη μιας οικογένειας, τάξης ή κοινωνίας.
Πως δουλεύει;
Μέσα από τη θετική προσέγγιση στη διαπαιδαγώγηση μας επικεντρωνόμαστε σε αυτό που προκαλεί τη συμπεριφορά που θεωρούμε μη επιθυμητή. Ερχόμαστε σε μια θέση (πραγματικά ή μεταφορικά) που είναι κοντά στο επίπεδο του παιδιού και αναζητούμε τον σπόρο της συμπεριφοράς με σκοπό να δημιουργήσουμε μακροπρόθεσμες αλλαγές και όχι απλά να βρούμε μια γρήγορη λύση. Ψάχνουμε το γιατί πίσω από το τι! Ότι κάνουμε περιλαμβάνει τη σύνδεση πριν την επανόρθωση, να είμαστε ευγενικοί και σταθεροί ταυτόχρονα, να διδάσκουμε πολύτιμες κοινωνικές δεξιότητες και ικανότητες ζωής στα παιδιά. Τα παιδιά (και οι ενήλικες) αισθάνονται ενθάρρυνση, ενδυνάμωση και έμπνευση. Μπορούν να ανακαλύψουν τις ικανότητες τους και να τις χρησιμοποιήσουν δημιουργικά.
Γιατί δουλεύει;
Έρευνες μας έχουν δείξει ότι τα παιδιά είναι «προγραμματισμένα» από τη στιγμή της γέννησης τους να συνδεθούν με τους γύρω τους, και ότι τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα που τα σέβονται και τα εμπιστεύονται, έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν «μη επιθυμητές» συμπεριφορές. Οι συμπεριφορές των παιδιών, που οι ενήλικες θεωρούν μη επιθυμητές, συχνά προέρχονται από την αίσθηση των παιδιών ότι η ανάγκη τους να ανήκουν ή να είναι σημαντικά δεν καλύπτεται. Όταν συμβαίνει αυτό, τα παιδιά ψάχνουν τρόπους να αισθανθούν ότι ανήκουν και ότι είναι σημαντικά. Όπως έχει πει ο Rudolf Dreikurs: «Ένα παιδί που παρεκτρέπεται, είναι ένα αποθαρρημένο παιδί». Ο ίδιος μίλησε για τέσσερις εσφαλμένες πεποιθήσεις πίσω από τις συμπεριφορές –υπερβολική προσοχή, επικράτηση, εκδίκηση, υποτιθέμενη ανεπάρκεια. Μέσα από τη θετική διαπαιδαγώγηση, το ενδιαφέρον μας είναι να ανακαλύψουμε αυτές τις εσφαλμένες πεποιθήσεις και να τις αντιμετωπίσουμε.
Όταν γονείς, εκπαιδευτικοί, φροντιστές παιδιών εντάσσουμε τις αρχές και τα εργαλεία της θετικής διαπαιδαγώγησης στις καθημερινές διαδικασίες εκπαίδευσης και ανατροφής, διδάσκουμε στα παιδιά υπευθυνότητα, σεβασμό και πως να είναι σημαντικά μέλη στις κοινωνίες τους. Διδάσκουμε επίσης κοινωνικές δεξιότητες και δεξιότητες ζωής με τρόπο που σέβεται και ενθαρρύνει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα όπου εξάσκησαν τις ικανότητες τους, συμμετείχαν στη λήψη αποφάσεων και στην επίλυση προβλημάτων, θα είναι σε ετοιμότητα να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα σε καταστάσεις αβεβαιότητας ή άγχους, θα έχουν αυτοπειθαρχία, ψυχική ανθεκτικότητα, ευρηματικότητα. Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα που ενθαρρύνονταν και ένιωθαν σημαντικά, έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να κάνουν τον κόσμο λιγότερο ανταγωνιστικό, σκληρό και δύσκολο.
Βρείτε το άρθρο εδώ
Συντάκτης:
Φωτεινή Καραγρηγόρη Lemonhood
Εκπαιδευτικός ΠΕ87.09, Παιδαγωγός Πρώιμης Παιδικής Ηλικίας, MSSc Child Studies, M.Ed. Πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Θετικής Διαπαιδαγώγησης (Certified Positive Discipline Trainer), Πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασάζ, Εκπαιδευόμενη Σύμβουλος Attachment Parenting
